De verkoopster van de molen ziet dat ik naar de Museumnacht geweest ben….Een hele nacht lang zijn dan de Rotterdamse musea open. Voor vijftien euro mag je overal naar binnen. Bizar….hoeveel mensen daar op af komen….de hele binnenstad is afgeladen. Maar goed….ze weet het dus…..hoe….o, ik zie het al …..die button hangt nog opzichtig aan mijn jas. Ik krijg van de gêne een heet hoofd en het zweet spuit snel en heftig uit de poriën van mijn kale kop.. Ze vertelt dat ze vrijwilligster is in deze molen…. krijgt een onkostenvergoeding, tien euro per dag…..als ze klaar is met school, ze doet hbo jeugdzorg, stopt ze. Haar stem is zacht en zangerig, een glimlach begeleidt elk woord van haar. Ik bestel vijf kilo biologisch volkorenmeel, een kilo zemelen, een pond pompoenpitten, een pond geroosterd sesamzaad en een pond zonnepitten. Die button moet er nu maar eens af. De studente heeft een groot rond blozend hoofd en….. wat bij mensen van haar leeftijd vrijwel niet voorkomt: een pittig zwabberende onderkin. Haar geblondeerde haren staan haar goed, het zou alleen mooier zijn als ze ook haar wenkbrauwen een wat lichter kleurtje had gegeven. Ik zie nu pas dat ze ook een button draagt….met haar naam: Brenda…Brenda is druk bezig met mijn bestelling…..de molen loopt ondertussen vol met nieuwe klanten, allemaal zwarte mensen…..Senegalezen weet ik…..zij komen hier veel meel kopen….een bepaald soort meel……… spelt………dat is een oude tarwesoort met minder gluten. Het bevat meer eiwitten en de concentratie vitaminen en mineralen is groter. Spelt levert smakelijk brood op…moet wel wat langer rijzen. Maar goed…daar heeft Brenda straks haar handen aan vol, want deze mensen kopen auto’s vol spelt, voor alle Senegalezen in Rotterdam.
Ik kan voor tien euro mijn toch ook niet geringe bestelling meenemen. Op de zemelen na dan ….hier is de voorraad op……….aan het eind van de middag komen ze van de Vooruitgang, de Schiedamse molen even wat zemelen langsbrengen. Over zeven weken is de vandaag door mij gekochte hoeveelheid meel omgezet in zuurdesembroodjes; elke week een…zes zijn er dan al weer opgepeuzeld, en het zevende broodje is bijna op.
Ik gebruik geen chemisch gist om het brood te laten rijzen maar zuurdesem. Zuurdesem maak ik zelf……het is het resultaat van het fermenteringsproces, dat in werking treedt als in een kom een kleine hoeveelheid water vermengd wordt met een kleine hoeveelheid meel; de kom wordt weggezet met een vochtig doekje er over op een donkere niet al te koele plek. Dan volgen enkele dagen (drie á vier) van dagelijks een beetje water en meel erbij, roeren, een warm, vochtig doekje erover heen en……dan wordt het zichtbaar…… het papje gaat wat rijzen….water en meel zijn gefermenteerd. Het papje kan nu helpen brood te laten rijzen.
Tsja…..als nu de verdere interesse in de bereiding van een zuurdesembrood ontbreekt, beste lezer, stop hier dan maar. Lees een volgende keer hoe ik, boven in de molen, tussen de vijfentwintig kilo zakken biologisch volkorenmeel en de zojuist geleverde zemelen, met Brenda een bijzonder opwindend avontuur beleef. Zeer verrassend wat er gebeurt; ze wil me iets vertellen over spelt en hoe daar een lekker brood van te bakken. Nou ja, voor dat ik er erg in had trok ze …….ho,ho een volgende keer dus meer…..nu verder over het broodje……of niet natuurlijk als de interesse voor het bakken van een broodje ontbreekt.
Alvorens ik een broodje ga kneden, vet ik het bakblik in, een groot broodbakblik.
Ik weeg dan 750 gram meel af; doe er een snufje zout bij en een handvol: sesamzaad, pompoenpitten, zonnepitten. Verder een ons zemelen erbij. Dat alles meng ik (met mijn handjes)en tenslotte maak in het midden van dat mengsel een kuiltje....een kuiltje voor het zuurdesem.
Ik maak het zuurdesem altijd in een kom met een inhoud van circa een halve liter (bijvoorbeeld een beker waar stragiatella yoghurt (van de Aldi) in gezeten heeft; daar doe ik het dus in).
De kom met zuurdesem wordt met water tot een halve liter aangevuld; papje goed roeren en in het kuiltje in het midden van het meelmengsel gieten. Dan vijf á tien minuten kneden.
Een min of meer stevige kneedsel in het broodblik leggen, aandrukken, een vochtige lauwe doek eroverheen en wegzetten (ongeveer 8 á 10 uur) op een niet te warme, niet te koude plek.
O ja, wat ik bijna nog zou vergeten te vermelden is, dat ik na het kneden gelijk weer begin aan het maken van een nieuw papje. Daarvoor neem een klein deel van het geknede deeg en doe het in de kom; voeg er een beetje water aan toe, roer het tot een papje en zet het weer weg zoals het vorige papje, met een lauw, vochtig doekje erover, op een niet te warme, niet te koude plaats. En dan natuurlijk elke dag weer toevoegen een beetje meel en een beetje water en roeren maar.
Het aardige is dat dit proces als het ware eeuwig door kan gaan. Ik heb eens zeven jaren achtereen wekelijks op deze wijze zuurdesem gemaakt; in die tijd hoefde ik nooit opnieuw te beginnen….in feit bevatte zo’n brood bestanddelen die 7 jaar oud waren……leuk toch? Na die zeven jaar kon het fermenteringproces niet meer voortgezet worden omdat deze bakker ten gevolge van een verkeersongeval ernstig gewond raakte en lange tijd in ht ziekenhuis moest worden opgnomen.
Om de rijstijd van het brood niet te vergeten, zet ik de wekker op mijn mobieltje. Ik bak trouwens bij voorkeur een broodje als ik zeker weet dat ik ’s avonds thuis ben……..want als die wekker ineens afgaat als in in de bioscoop zit is het erg jammer maar helaas.
Het gerezen brood gaat voor drie kwartier de oven in op een temperatuur van 230 graden.
Tik na de baktijd het brood uit het blik en zet het daar schuin op om het af te laten koelen.
Na een een uur snij ik het kapje af en smeer er honing op….zalig.
Elke week bak ik zo'n broodje. De ene keer lukt het beter dan de andere keer. En dan peuzel ik het lekker op…..in de tijd van een week .....alleen.....…want er is niemand die mijn zalige broodje wil eten…….ze weten niet wat ze missen!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten